به گزارش پایگاه خبری تحلیلی دیدار قم، حمل و نقل عمومی امروز یکی از ضروریات زندگی بشر است. شهرها مملو از خودرو شده و ترافیک یکی از درد‌هایی است که درمان مناسبی همچنان برای آن پیدا نشده و همینطور که روز به جلو حرکت می‌شود این مشکل گسترده‌ و گسترده‌تر شده و شهرها و کشورهای بیشتری را درگیر می‌کند.

شهرهای توسعه یافته درمان این مشکل را در گذشته خود و نوع رفتارهای ترافیکی جست‌وجو می‌کنند و با این حال شهرهای در حال توسعه مسیر توسعه یافتگی شهرهای توسعه یافته را دنبال می‌کنند تا در آینده آن‌ها نیز در گردابی شبیه به آن‌ها گیر کنند.

امروز حمل و نقل عمومی بهترین راهکار برای کاهش مشکلات ناشی از ترافیک و بهبود عبور و مرور در شهرها است. در بسیاری از کشورهای پیشرفته این راهکار در اولویت عملکرد شهرها قرار گرفته و هر روز روشی جدید و راهکاری نو در این زمینه پیشنهاد می‌شود.

مسیر پیشرفت و توسعه حمل و نقل عمومی در شهرهای پیشرفته تا جایی رسیده که در برخی از آن‌ها با وجود وسعت پایین، ۱۰ ها خط مترو، صدها خط اتوبوس و مسیرهای ویژه برای آن‌ها ایجاد شده است تا بتوان از این درگاه کمی از مشکلات مربوط به ترافیک را التیام بخشید.

در کشور ما نیز امروز بسیاری از کلان‌شهرها درگیر معضل ترافیک و به دنبال آن آلودگی هوا و دیگر مشکلات شده‌اند. تهران، اصفهان، شیراز، مشهد و… از جمله شهرهایی هستند که با این مشکل دست و پنجه نرم کرده و روز به روز بر مشکلاتشان افزوده می‌شود.

سال‌ها این مشکل در تهران به گرهی کور تبدیل شده بود تا جایی که چند سالی است که با توسعه چشم‌گیر خطوط مترو، توجه به توسعه خطوط اتوبوس، پیش‌بینی خطوط ویژه و تقویت ناوگان تاکسیرانی بستری برای کاهش مشکلات مربوط به ترافیک فراهم شده است.

شهر قم نیز یکی از کلان شهرهای کشور است که کم کم با وجود وسعت کم و جمعیت زیاد با این مشکلات رو به رو خواهد شد، هرچند همین امروز نیز حجم خودروهای بسیار زیادی در حال تردد در معابر این شهر هستند ولی با این حال تراکم ترافیکی در آن به اندازه‌ شهرهایی همچون تهران نیست.

مترو یکی از خطوط حمل و نقل ریلی عمومی در شهر قم است که طی‌ سال‌های گذشته عملیات اجرایی خط A آن در این شهر آغاز شده است. این خط یکی از مسیرهای پرتردد شهر قم را شامل می‌شود که در حال حاضر حفاری آن به اتمام رسیده و اجرای بخشی از ایستگاه‌های آن نیز در مراحل پایانی کار خود قرار گرفته است.

خط A مترو قم به طول ۱۴.۸ کیلومتر و ۱۴ ایستگاه عبوری در حال احداث بوده و فاز نخست این خط در قالب ۶ ایستگاه حد فاصل قلعه کامکار تا میدان مطهری بیش از ۹۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارد. طبق برنامه ریزی صورت گرفته قرار است تنها سه ایستگاه از ۶ ایستگاه این بخش به بهرهبرداری رسیده و در اختیار مردم قرار گیرد و به مرور باقی بخش ها تکمیل شود اما مساله اصلی در بهره برداری از این بخش تامین ناوگان است.

اگرچه از نظر سخت افزاری، ساختاری و زیربنایی مترو تاکنون پیشرفت قابل توجهی داشته و به عبارتی آماده افتتاح است اما در حوزه نرم افزاری امکانات آن با نواقصی از جمله ناوگان روبه رو است؛ طی ماه های اخیر گمانه زنی های بسیاری در خصوص اختصاصی بخشی از ناوگان مترو تهران به قم بوده که هنوز به سرانجام نرسیده است.

معاون بهره‌برداری سازمان قطار شهری قم در این خصوص با اشاره به آخرین وضعیت پروژه مترو قم، اظهار کرد: فاز نخست خط یک متروی قم از دو ماه گذشته آماده انجام تست گرم و سرد شده است و تمام تجهیزات آماده بهره‌برداری است.

سیدامید خداشناس با تاکید بر اینکه در حال حاضر تأمین قطار و ناوگان مشکل اساسی افتتاح قطار شهری است افزود: البته تأمین ناوگان و واگن‌های قطار شهری در کل کشور بر عهده دولت است که به دلیل مباحث مربوط به تحریم و انتقال ارز و مسائلی از این قبیل، شاهد کندی در تأمین ناوگان هستیم.

وی با بیان اینکه وزارت کشور متولی پروژه‌های قطار شهری در ایران است، گفت: بازرسان وزارت کشور در بازدید هفته گذشته خود از پروژه قطار شهری قم رضایت ۹۵ درصدی خود از عملکرد شهرداری قم را اعلام کردند که امیدواریم تا قبل از پایان سال جاری شاهد بهره‌برداری نهایی از متروی قم باشیم.

وی ابراز امیدواری کرد که با تأمین واگن در کمتر از چهار ماه آینده شاهد بهره‌برداری و مسافرگیری فاز نخست خط یک متروی قم حدفاصل میدان کشاورز تا میدان مطهری خواهیم بود.

این مساله ماههاست که از سوی مدیران شهر قم از مسوولان کشوری در حال پیگیری است و اخیرا معاون اجرایی رئیس جمهور در سفر به شهر قم، از این پروژه بازدید کرده و از نزدیک در جریان مسائل و مشکلات مربوط به آن قرار گرفته است. به طور کلی متروی قم در مجموع به ۱۱۳ رام قطار نیازمند است و از ۸۰ واگن تعهدشده توسط دولت هنوز هیچ واگنی تأمین و در اختیار شهر قم قرار نگرفته است.

شهردار قم در حاشیه بازدید معاون اجرایی رئیس جمهور از مترو قم با تاکید بر مشکلات پیش روی افتتاح مترو قم، تصریح کرد: در فاصله ۳ سال تا بهره برداری از خط دو متروی مشهد می‌توان از دو رام قطار شهری مشهد به صورت اجازه یا خرید استفاده شود.

سقائیان نژاد ابراز داشت: شهرداری قم از چند ماه گذشته در تلاش است تا دو رام قطار از متروی تهران به صورت خرید یا اجاره تأمین کند که تاکنون در این زمینه نیز موفقیتی حاصل نشده است. در قالب توافقنامه‌ها و همکاری‌های چند جانبه بین دولت و کلانشهرها امکان تأمین رام و بهره برداری از متروی قم در آینده نزدیک وجود دارد.

سید صولت مرتضوی نیز در حاشیه این بازدید با تاکید بر اینکه یکی از راه‌های تامین واگن قطار شهری قم، خرید یا اجاره دو رام از تهران است که بستر این کار کاملا فراهم است. البته امکان تامین واگن قطار شهری از محل تهاتر نفت نیز وجود دارد و مقدمات خرید چند رام قطار از یکی از کشور‌ها انجام گرفته است.

معاون اجرایی رییس جمهور ادامه داد: همچنین امکان و ظرفیت استفاده از دو رام قطار شهری خط دو مشهد نیز در خط یک متروی قم در قالب خرید یا اجاره فراهم است و بزودی برای تامین واگن قطار شهری قم جلسه‌ای با حضور شهرداران تهران و مشهد و مسئولان استان قم برگزار می‌شود.

در هر حال به نظر می‌رسد با وجود اینکه مسوولان قمی بارها خبر از تاخیر در افتتاح مترو قم را داده اند همچنان این پروژه در کلاف سردرگم تامین ناوگان قرار گرفته و مشکل حل نشده است. تاکنون صدها میلیاردتومان برای احداث این پروژه هزینه شده و تمام این هزینه در آستانه بهره برداری در گرو یک تصمیم مدیریتی است تا امکانات موجود در کشور در اختیار مردم برای جلوگیری از هدررفت سرمایه ها باشد. باشد که تا پیش‌ از کورشدن گره ترافیک در این شهر همچون کلان‌شهرهای تهران و مشهد، راه چاره پیدا شده و مسیری برای گذر از معضلات پیدا شود.